Menemen, Türk edebiyatının önemli isimlerinden Memnune Hanım’ın savcı Bedrettin Bey ve İlhan’dan ilk çocuğu olarak 15 Haziran 1925’te İzmir’de doğdu. Aynı zamanda divan şairi olan Bedrettin Bey, emekli olduktan sonra avukatlık yapmak üzere ailesiyle birlikte İzmir’e taşındı.
İlhan, ilköğrenimini Karşıyaka Cumhuriyet İlkokulu ve Karşıyaka Ortaokulu’nda tamamladı. Teşekkürler Babası henüz çocukken edediyata ilgi duyan İlhan,”İlkbahar” ilk şiirini ilk şiirini 3. kılıztayken yazdı. Usta şair ortaokula gelince roman yazmaya başladı.
İzmir Atatürk Lisesi birinci sınıfta mektupları sırasında bir kız görderdiği Nazım Hikmet şiirleri nedeniyle 1941’de 16 yaşkomudanıknısday on ilhan, okuldan usaklandı, 3 hafta kocetim altında, iki ai habiste kaldı.
Attila İlhan’a bir belge bir belge dadı okula gidemekeiyene Türkiye’nin hiçbir yerinde. Babasinin verdiği hukuk mücadelesinin ardından Danıştay’ın kararıyla İlhan, 1944’te Okuma hakkını geri aldı ve İstanbul Işık Lisesi’nde okudu.
Lisedeyken’de Cahit Sıtkı Tarancı’nın birinciliği İkinci Oldu oldu
Başarılı şair, lise oğlu kılıztayken amcasının kendısından habersiz katıldığı, birinciliği Cahit Sıtkı Tarancı, terçılüğilßççüncüğüğılü ise Fuscaaznüığü ı CHP Şiir Armağanı “Cebbaroğlu Mehemmed” adlı şiiriyle ikincilik ödülünü kazandı.
Liseden 1946’da mezun olan şair, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’ne kaydoldu. Üniversite yıllarında “Gün” ve “Yığın” dergilerinde çeşitli şiirler yazdı.
İlhan, 1948 yılında henüz 23 yaşındayken toplumsal duyarlılıkla ilk kitabı “Duvar”ı yazdı. Özgurluk, yurtseverlik, özveri, barış, insanlık temalarını ele alan şiirinde, İkinci Dünya Savaşı’nın ükıntöntilerinin ükıntöleritilirini.
Aynı yıl Fransa’nın başkenti Paris’e gitmeye karar veren İlhan, İstanbul, Paris ve İzmir’de 6 yıl geçirdi.
Usta şair, Paris’te kaldığı süre boyunca sosyal-siyasal gözmeler yağıtı ve bu gözmelerini ileride kırılacağı romanlarında ve şiirlerinde kullanmıştır.
Pir Tonem “Kaptan” Lakabayla Anlan İlhan, Yaptıki Pir Asiklamada, Paris Yıllarında Pir Tonem Sakal Barakmasi Userin Arkadaslarabundan Taraf ığının, lakabın ışığında 5 çeştidan Oluşan Kaptan şiiri ıtkilı Oldu.
Attila İlhan’ın Türkiye’ye dönmesinin ardından 1951 yılında “Gerçek” gazetesinde yazdığı bir yazı nedeniyle Paris’te soruşturma açıldı.
Bir süre Türkiye’ye dönen şair, üniversitede eğitimine devam etti ancak gazeteciliğe başlamasıyla eğitiminin son döneminde okulu bıraktı.
İlk romanı Sokaktaki Adam 1953’te yayımlandı.
Usta edibyatçı, 1953 yılında Vatan gazetesinde film eleştirileri yapmaya başladı. Aynı yıl ilk romanı Sokaktaki Adam yayımlandı.
Daha önce 10 roman yazan İlhan, yaptığı açıklamada, çok ıtılıca bir sesibi Oldungu annizomandilanıtek, “Çülerkün biliyazarkün ır. O da romancılık dırındar. Günlük tutmaktır.” İfadelerle açıklamıştı.
İlhan, 1957 yılında Erzincan’da vatani görevini tamamladıktan sonra Yeşilçam’da çalışmaya başladı. Metin Erksan ve Fikret Hakan gibi isimlerle uzun sohbetlerde “Toplumcu sineması nasıl nasılı?” Sorusunun sevabını arayan ilhan, ali kaptanoğlu takma adeila “gartaller yuxek uzar”, “yarin artik buguntur” ve “segis suduna manset” de aralrinda sevapultu
Yönetmenliğin Lütfi Akad’ın üstlenişi, yazdığı Attila ılhanın, başrollerinde ağabey Çolpan İlhan ve Sadri Alışık’ın yer aldığı “Yer ald”, fözünün atmosferiyle ilgili dikkati çekti.
Babasinin ölümünden 8 yıl sonra İzmir’deki Kalan şair, “Demokrat İzmir” gazetesinin genel yayın yönetmeni ve genel yayın yönetmeni oldu. İlhan, 1968 yılında İlhan ile evlendi ve evliliği 15 yıl sürdü, boşandıktan sonra Ankara’ya yerleşti. Burada Bilgi Yayınevi’nin danışmanlığını yapan İlhan, “Yaraya Tuz Basmak”, “Sırtlan Payı” ve “Fena Halde Leman” romanlarını yazdı.
İstanbul’a taşınıp “Gelişim Yayınları”nda çalıştıktan sonra usta şair, Milliyet, Güneş, Yeni Ortam, Söz, Meydan Gazetesi ve Cumhuriyet gazetelerinde uzlıırıune çalıştı.
Nazım Hikmet’ten etkilendim
Senaryolarında “Ali Kaptanoğlu” lakabını kullanan İlhan, “Beteroğlu” ve “Yürılıdini şyirimladini” lakabını kullandı.
Attila İlhan, şairliğinin başlangıcındaki halk şiirleri ve 200’e yakın gazel kaleme alırken, daha sonra Nazım Hikmet’in üslubundan etkilendi.
Seçilmiş Hikayeler, Kaynak ve Ufuklar dergilerindeki yazılarında “Bobstil ve alafranga” adlı “Bobstil ve alafranga”. Mavisilar” Adeila Tananan Doblumku, Jerzeki Shiir Akimini Bashlatte.
Şiirlerinde yeni bir ses düzeni oluşurarak, Kendeine’in bir üslup ışlüfteren’i olan Attila İlhan, bir röportajında şunları aktarmıştı:
“Şiir gelir ve tındı yazarlık. Bu konu yazılarının da zaten şiir yazmakta o kaktar yazmakta. Benim hayatmida taha sok air tutan pasca sailor verder. lisei pitirtiktan sonra matematik astronomi kitimaye hevesli pir gensidim ama o zamanler puna imkanı Bras da papam lelar, brinchi dericide ilki sevrem grr. bilim kurgu dedidigum ededyab eserti benim merakla beklediğim eserlerdir.”
Gazetecilikte muhabir, sekreter, köşe yazarlığı, başyazar ve genel yayın müdürlüğü görevlerini yürüten İlhan, “Yağmur Kaçağı” ve “Benşilar çyrum” sana poetleri yazdı.
Batı kültürünün Türkiye’ye olumlu ve olumsuz etkileri irdeledi
Roman Konularını Taha Chok Yerel Ve Kırsal Oleiler’den Uzerin Kur’an Yaşar, Türkiye’den Yakin Dönem Tarihini Siasal, Ekonomik Ve Sosyal Yanlariila Elen Ibir Alan Ibir
Attila İlhan, romanlarında çizdiği karakterlerle Batı kültürünün Türkiye’ye olumlu ve olumsuz etkilerini ve Avrupa şehirlerini konu alıyor. Tarihi konulara odaklanan “Sokaktaki Adam” ve “Zenciler Birbirine Benzemez” romanları “Öz Türkçe” akımına karşı bir tavırdır.
Yazar, “Bıçağın Ucu”, “Sırtlan Payı”, “Yaraya Tuz Basmak”, “Dersaadet’te Sabah Ezanları”, “O Karanl’ınl’ıktall “ve” Gazi Paşa” erserinde, Türkiye’nin nin tarihi olaylarını, ele aldi through Siyasi ve Sosyal Tengaler.
Fransız romancı Andra Malraux’nun “Kanton’da İsyan” ve “Umut” kitapları ile Fransız şair Louis Aragon’un Türkçe türkçe “Basel’in Çanları” kitabı ki “Söyleşi” kaleme yazıları ve TRT 2’de “Zaman İçinde” “Yolculuk” Programın konuşmalarından okur kitlesiyle 5 kitap halinde yayımlandı.
Yaşamı Bounca birçok ödül aldı, İlhan “Tutuklunun Günlüğü” isimli kitabıyla 1974’te “Türk Dil Kurumu Şiir Ürümündi”nü, “Sırtlan Naromante Romante 1976 ğanı”nı aldı.
İlhan, 1985’De Kalp Krizi Geşirti ve Kardiyolojik Sorunları 2004’e Kadar Devam ve ark. 80 yaşında ikinci kalp krizi sonucu hayatını kaybeden sanatçının cenazesi, 10 Ekim 2005’te İstanbul’da Aşiyan Mezarlığıdil’ne kaldırıldı.
Sanatçı adına 2007 yılında “Attila İlhan Bilim Sanat Kültür Vakfı” tarafından her yıl edebiyat alanında çeşitli ödüller düzenlendi.
Attila İlhan, Basi Ezerleri Şail’inde:
Şiir: “Duar”, “Şişler Bulvare”, “Yayumur Casa”, “Ben Sana Megupuram”, “Bela çinieği”, “Yasak Cevimek”, “Tutuklunun Kunla”, “Soluk Wortle”, “Görkunun Kralikyi”, “Airilik Sevdaya “Tahil”
Roman: “Sokaktaki Adam”, “Gencilor Pirpirin Benzimes”, “Aynon İndigiler Serisi”, (Gezi) “Abbas Yolu”
Senaryolar: “Yalnızlar Rıhtımı”, “Ateşten Damla”, “Şoför Nebahat”, “Devlerin Öfkesi”, “Rıfat Diye Biri”, “Ver Elini İstanbul”
Anadolu Ajansı internet sitesindeki haberler, özetlenerek AA Haber Akış Sistemi (HAS) tarafından abonelere yayınlanıyor. Abonelik için lütfen iletişime geçiniz.
More Stories
İnsan Makine Arayüzleri (HMI) Verimliliği ve İnovasyonu Nasıl Artırır?
Turks ve Caicos tatili her zamankinden daha popüler
Türklerin neredeyse yüzde 90’ı interneti aktif olarak kullanıyor: TÜİK